کد مطلب:11554 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:6

گنجینه پرسمان » احكام

چرا هر فرد مسلماني بايد مرجع تقليد داشته باشد؟ اگر مرجع تقليد نداشته باشد چه اشكالي دارد؟ و مرجع تقليد چگونه تعيين مي شود؟ و چند مرجع برايم معرفي كنيد.

انسان در زمينة نيازمندي هاي خود به متخصصان هر رشته رجوع مي كند. اگر بخواهد خانه اي بسازد به مهندس و معمار مراجعه مي كند. اگر بيمار شود به پزشك مراجعه مي كند. همين طور در تمامي نيازمندي هاي خود.

رجوع به متخصص به حكم عقل انسان است. عقل به انسان دستور مي دهد اين كار را بكن. قرآن هم همين مطلب را در آية فاسئلوا اهل الذكر ان كنتم لا تعلمون(1) بيان مي كند. (اگر نمي دانيد از اهل ذكر (متخصص ) سؤال كنيد).

بنابراين رجوع جاهل به عالم يك حكم عقلي است. همان طور كه عقلاي عالم از ابتدا تا كنون اين روش را عمل كرده اند.

در زمينة مسائل و احكام شرعي كه يكي از نيازمندي هاي بشر است، طبعا بايد به متخصص اين رشته كه فقها و علماي ديني هستند مراجعه كرد.اين مراجعه را تقليد مي گويند. پس تقليد از فقها خلاف عقل نيست بلكه از باب رجوع غير متخصص به متخصص مي باشد كه حكم عقلي است. اگر كسي كه بايد تقليد كند، تقليد نكرده اعمالي را انجام دهد مانند بيماري است كه خودسر دارو مصرف كند. چه بسا عوض اين كه بهبودي حاصل شود بيماري اش افزون شود. از امام عسكري (ع) آمده است:

اما من كان من الفقها صائنا لنفسه حافظا لدينه مخالفا علي هواه مطيعا لامر مولاه فللعو ام ان يقلدوه ؛ (2) از بين فقها آنان كه حافظ و نگهبان دين اند و خود را از گناه و آلودگي حفظ مي كنند و با هواي نفساني مبارزه مي كنند و مطيع اوامر الهي و جانشينان اويند، بر عوام لازم است كه از آنان تقليد كنند.

مراد از عوام يعني كساني كه در علوم اسلامي مجتهد و متخصص نيستند، گرچه در علوم ديگر متخصص باشند، مثلا اگر استاد دانشگاه يا پزشك در علوم اسلامي مجتهد نباشد بايد تقليد كند، چنان كه مرجع تقليد در مسائل پزشكي و مهندسي از پزشك و مهندس تبعيت و تقليد مي كند.

اگر كسي اعمالش را بدون تقليد انجام دهد در صورتي كه اعمالش با نظريات مجتهدي كه بايستي از او تقليد مي كرد انطباق داشته باشد اعمالش صحيح است ولي اگر انطباق نداشته باشد بايد جبران نمايد. (3) از بين جوانان و افرادي كه توان تحصيل در علوم اسلامي دارند بايد تعدادي براي تحصيل به مدارس علوم اسلامي و حوزه هاي علميه كوچ كنند و درس بخوانند تا به علوم اسلامي آشنايي كامل پيدا كنند در اين مورد قرآن فرموده: فلولا نفر من كل فرقه طائفة ليتفقهوا في الدين...

چرا از هر فرقه اي گروهي براي تفقه در دين كوچ نمي كنند... از بين محصلين علوم اسلامي كساني كه به سطح علمي بالايي دست بيابند و در احكام ديني مجتهد شوند و از نظر تقوا فردي متقي باشند مردم مي توانند از آنان تقليد نمايند.

در زمان ما مراجعي كه جامعة مدرسين حوزة علميه قم معرفي كراده اند، عبارتند ازآيات عظام:

1 - فاضل لنكراني، بهجت ، خامنه اي (رهبر معظم انقلاب) ، وحيد خراساني مكارم شيرازي، شبيري زنجاني، شيخ جواد تبريزي و آيات عظام ديگر از قبيل آيت الله سيستاني و... شما بايد از بين اين مراجع با اندكي تحقيق هر كدام را كه اعلم تشخيص داديد از او تقليد كنيد و اگر نتوانستيد اعلم را تشخيص بدهيد از هر كدام كه تقليد بكنيد كافي است.



پي نوشت ها :

1 - نحل (16) آيه 43.

2 - بحارالانوار ، ج2، ص 88.

3 - توضيح المسايل مراجع مسئله 14.